Sejmowa Komisja ds. Petycji, odpowiadając na wniosek jednego z płockich komorników, chce zwiększenia skuteczności egzekucji sądowej i administracyjnej. Ma temu służyć zmniejszenie kwoty wolnej od zajęcia przy egzekucji z wynagrodzenia oraz z rachunku bankowego, poprzez nowelizację m.in. ustawy - Kodeks pracy, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Prawo bankowe oraz ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.
Obecny limit kwoty wolnej od potrąceń z wynagrodzenia
W przypadku egzekucji z wynagrodzenia za pracę, wysokość kwoty wolnej od potrąceń zależy obecnie od kwoty wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w danym roku.
W 2021 r. kwota wolna od zajęcia komorniczego wynosi 2.800 zł brutto, czyli 2.061,67 zł netto. Z początkiem 2022 r. minimalna pensja krajowe została podniesiona do poziomu 3.010 zł brutto i tym samym kwota wolna od zajęcia będzie wynosić 2.209,56 zł netto.
Więcej do potrącenia "po nowemu"
W nowelizacji jest propozycja zmiany art. 87(1) par. 1 pkt 1 ustawy - Kodeks pracy. Dzięki takiej zmianie kwotą wolną od potrąceń będzie kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości 85% minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie jest 100%).
Oprócz tego posłowie proponują zmniejszyć kwotę wolną w odniesieniu do wynagrodzenia więźniów i aresztantów. Zgodnie z obowiązującym art. 125 par. 2 Kodeksu karnego wykonawczego wolne od egzekucji jest 60% wynagrodzenia, podczas gdy projekt przewiduje obniżenie tego limitu do 50%.
Zmianie mają też ulec odpowiednie przepisy ustawy - Prawo bankowe (art. 54 ust. 1) i ustawy o SKOK-ach (art. 28 ust. 1), tak aby w każdym miesiącu kalendarzowym, w którym obowiązuje zajęcie na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego, środki pieniężne (oszczędności członka kasy) były wolne od tego zajęcia do wysokości nie 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę, jak jest obecnie, lecz do wysokości 50%.
Przyczyn wprowadzania zmian
Proponowane zmiany wynikają rzekomo z niskiej skuteczności egzekucji sądowej i administracyjnej. Jak podkreślają autorzy projektu, obecnie zbyt wiele osób unika regulowania swoich zobowiązań innych niż należności alimentacyjne, podejmując m.in. fikcyjne zatrudnienie z wynagrodzeniem minimalnym, które jest wolne od potrąceń, a pozostałą części wynagrodzenia otrzymuje w sposób nierejestrowany.
Dodatkowo, znaczące podwyższenie w ostatnich latach wynagrodzenia minimalnego oraz fakt, że wysokość kwot wolnych od egzekucji z wynagrodzenia za pracę i rachunku bankowego jest powiązana z tym wynagrodzeniem, powodują, że stale rośnie liczba dłużników, których nie można poddać skutecznej procedurze egzekucyjnej.
Posłowie zwracają też uwagę, że wysokość płacy minimalnej coraz bardziej zbliża się do mediany wynagrodzenia, czyli zarobków osiąganych przez znaczną część społeczeństwa, oddalając się w ten sposób od kwoty uznawanej za minimum egzystencji. Stawia to dłużników w sytuacji uprzywilejowanej wobec części społeczeństwa, która musi z analogicznego wynagrodzenia ponosić bieżące wydatki również na obsługę zaciągniętych zobowiązań.
Reasumując, zdaniem autorów projektu dłużnicy przestaną być chronieni, a polepszy się sytuacja ich wierzycieli – i z tym stwierdzeniem można się zgodzić.
UWAGA! Posłowie chcą wprowadzić limit kwoty wolnej od potrąceń z wynagrodzenia za pracę w wysokości 85% minimalnego wynagrodzenia. Obniżeniu ulec ma też kwota wolna od potrąceń z rachunku bankowego, z obecnych 75% do 50%.
